کیست بیکر که به آن کیست پوپلیتئال یا کیست سینوویال نیز گفته میشود، یک کیسه نرم و پر از مایع است که در پشت زانوی شما تشکیل میشود. کیست نیز مانند اکثر بیماریها به نام پزشکی که اولین بار آن را توصیف کرد، نامگذاری شده است. در اواسط دهه ۱۸۰۰ میلادی، دکتر ویلیام مونت بیکر نتیجه گرفت که این کیستهای پوپلیتئال در نتیجه نشت مایعات از یک مفصل آسیب دیده ایجاد میشوند.
هنگامی که ساختارهای درون مفصل یا ساختارهای اطراف آن آسیب میبینند، زانوی شما مایعات اضافی تولید میکند که تنها میتوانند از یک راه جریان داشته باشند؛ بنابراین این مایعات باعث ایجاد کیست در پشت زانوی شما میشوند.
چه عواملی باعث ایجاد کیست بیکر میشوند؟
کیست بیکر، نتیجه آسیب مفصلی است که باعث تورم در زانو میشود. نمونههایی از این آسیبها شامل موارد زیر میباشند:
- آرتروز (استئوآرتریت یا روماتوئید)
- وارد شدن آسیب مستقیم به مفصل زانو (پارگی مینیسک یا پارگی رباط)
- التهاب
- نقرس
علائم
کیست بیکر گاهی اوقات بدون درد است یا در صورت بروز، با یک درد جزئی همراه است. ممکن است درد زانوی شما فقط حاصل از آسیب اولیهای باشد که باعث ایجاد کیست بیکر شده است؛ نه خود کیست. هرگونه فشار میتواند باعث تورم و افزایش اندازه این توده یا زانوی شما شود. این امر میتواند درد شما را افزایش داده و حرکت زانو را محدود کند.
علائم کیست بیکر میتوانند شامل موارد زیر باشند:
- وجود یک توده پر از مایع پشت زانوی شما
- درد
- سفتی و انعطاف ناپذیری زانو
- محدودیت دامنه حرکت و توانایی زانو برای خم شدن
- تورم زانو و/ یا پا
گاهی اوقات کیست بیکر میتواند باعث ایجاد تورم و قرمزی در قسمت پایینی پا شود که میتواند باعث بروز علائمی مشابه لخته شدن خون شود. لخته شدن خون یک وضعیت اورژانسی است. اگر با توجه به علائم خود دچار این تردید شدید، بلافاصله با ارائه دهنده خدمات پزشکی خود تماس بگیرید. ارائه دهنده خدمات بهداشتی شما میتواند علائم شما را بررسی کرده و تشخیص دهد که این علائم ناشی از کیست بیکر هستند یا لخته شدن خون.
تشخیص
برای تشخیص کیست بیکر به یک معاینه پزشکی حرفهای احتیاج است. ممکن است ارائه دهنده خدمات بهداشتی و درمانی شما در طول ملاقات با شما، چندین معاینه انجام دهد تا هم وجود کیست بیکر و هم علت ایجاد آن را تشخیص دهد. این معاینات شامل موارد زیر میباشند:
- گرفتن شرح حال و سابقه پزشکی: ارائه دهنده خدمات بهداشتی درباره هرگونه آسیب قبلی که ممکن است به زانوی شما وارد شده باشد و کلیت سابقه پزشکی از شما سوال میپرسد.
- عکس برداری با اشعه ایکس: این آزمایش الزاماً کیست بیکر را نشان نمیدهد؛ اما میتوان از آن برای بررسی احتمال وجود آرتروز در زانو استفاده کرد. آرتروز یکی از دلایل احتمالی بروز کیست بیکر است.
- اسکن تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI): در تکنیک MRI به جای اشعه ایکس از امواج مغناطیسی برای ارائه تصاویر دقیق از بافتهای درون بدن استفاده میشود. این آزمایش میتواند درباره علت ایجاد کیست بیکر، اطلاعات بیشتری در اختیار شما و پزشک قرار دهد.
- سونوگرافی: سونوگرافی یک آزمایش ساده و بدون درد است که در آن از امواج صوتی برای تعیین مایع بودن یا جامد بودن توده مشاهده شده، استفاده میشود.
آیا ممکن است کیست بیکر به خودی خود از بین برود؟
ممکن است کیست بیکر به خودی خود از بین برود. هنگامی که کیست بیکر زیر سطح پوست ایجاد میشود، مایعات آن مجدداً توسط بدن جذب میشوند. با این حال اغلب اوقات بهتر است برای خلاص شدن از شر کیست بیکر و جلوگیری از بروز مجدد آن، علت اصلی بروز آن را درمان کرد.
آیا اگر کیست بیکر درمان نشود؛ عوارض خواهد داشت؟
اگر کیست برطرف نشود با ارائه دهنده خدمات بهداشتی خود تماس بگیرید. مهم است که تشخیص درستی داده باشید و اطمینان حاصل کنید که توده مشاهده شده، واقعا کیست بیکر است. ممکن است این وضعیت با مشکلات جدیتری مانند تومور یا آنوریسم شریان اشتباه گرفته شود که یکی از موارد اورژانسی پزشکی میباشند.
درمان کیست بیکر
معمولاً کیست بیکر به درمان احتیاجی ندارد و به خودی خود از بین خواهد رفت. با این حال اگر تورم افزایش پیدا کرد و باعث درد شدید شد، ممکن است پزشک یکی از درمانهای زیر را به شما توصیه کند:
مراقبت فردی
اغلب اوقات ارائه دهنده خدمات بهداشتی به شما توصیه میکند که درمان کیست بیکر خود را با روشهای غیرجراحی آغاز کنید. این روشها معمولاً کارهایی هستند که میتوانید آنها را در خانه و به تنهایی انجام دهید تا علائم شما را بهبود ببخشند.
گزینههای درمان غیر جراحی میتوانند شامل موارد زیر باشند:
- تا حد امکان پای خود را استراحت دهید.
- روی زانوی خود یخ بگذارید.
- برای کاهش میزان تورم مفصل از زانو بند یا بانداژ فشرده کننده، استفاده کنید.
- هنگام استراحت زانوهای خود را بالاتر از سطح بدن قرار دهید.
سایر گزینههای درمان غیر جراحی برای کیست بیکر میتوانند شامل موارد زیر باشند:
- داروهای ضد التهاب مانند ایبوپروفن مصرف کنید.
- وزن سالم بدن خود را حفظ کنید تا از این طریق فشار کمتری به مفاصل شما وارد شود.
- از انجام فعالیتهایی که باعث وارد شدن فشار به زانو میشوند، خودداری کنید. این امر شامل اجتناب از انجام ورزشهای پر تحرک مانند دویدن آهسته است.
- هنگام راه رفتن از عصا یا یک وسیله کمکی دیگر استفاده کنید.
تخلیه مایع
در این روش، پزشک یک سوزن را به مفصل زانوی شما وارد میکند و ممکن است در طول انجام آن از سونوگرافی برای هدایت سوزن به محل صحیح خود استفاده کند. سپس به وسیله سوزن مایع را از درون مفصل تخلیه میکند.
فیزیوتراپی
ممکن است یک فیزیوتراپیست متخصص انجام برخی از ورزشهای تقویت کننده مفصل زانو و افزایش دهنده دامنه حرکتی را برای عضلات زانو به شما توصیه کند. این تمرینات میتوانند به کاهش علائم و همچنین حفظ عملکرد مفصل زانو کمک کنند.
استفاده از عصا نیز میتواند به کاهش درد کمک کند. شما همچنین میتوانید با استفاده از یک بانداژ فشرده کننده یا قرار دادن یخ روی مفصل، درد خود را کاهش دهید.
تزریق استروئید
ممکن است پزشک تزریق داروهای کورتیکو استروئیدی، مانند کورتیزون را به شما توصیه کند. پزشک این دارو را به مفصل شما تزریق میکند و دارو به درون کیست جریان پیدا میکند. اگرچه این روش میتواند به تسکین درد کمک کند؛ اما همیشه نمیتواند از عود مجدد کیست پوپلیتئال جلوگیری کند. درمان علت اصلی کیست برای جلوگیری از بازگشت مجدد آن بسیار مهم است. قاعده کلی این است که اگر کیست به حال خود رها شود، پس از درمان شدن علت اصلی از بین خواهد رفت. اگر پزشک تشخیص دهد که دچار آسیب غضروف شدهاید، ممکن است برای ترمیم یا برداشتن آن عمل جراحی را به شما توصیه کند.
اگر مبتلا به آرتروز باشید، ممکن است کیست حتی پس از درمان علت اصلی آن توسط پزشک نیز باقی بماند. اگر وجود کیست باعث درد شما شده و دامنه حرکتی شما را محدود میکند، ممکن است پزشک برای رفع آن انجام عمل جراحی را توصیه کند.
درمان جراحی
اگرچه به ندرت از جراحی برای درمان کیست بیکر استفاده میشود، اما مواردی وجود دارند که ممکن است برای آنها عمل جراحی توصیه شود. همچنین ممکن است از عمل جراحی برای ترمیم منشاء آسیب دیدگی زانو استفاده شود.
در صورتی که دچار یکی از شرایط زیر باشید، ممکن است ارائه دهنده خدمات بهداشتی یک گزینه جراحی را به شما توصیه کند:
- اگر درد زانوی شما شدید باشد
- اگر قادر نباشید زانوی خود را به خوبی حرکت دهید (دامنه حرکت محدود زانو)
در بسیاری از موارد ارائه دهنده خدمات پزشکی، علت اصلی مشکل شما را درمان میکند تا کیست بیکر شما برطرف شود. این درمان ممکن است شامل جراحی برای آسیب دیدگی زانو یا اصلاح آسیب دیدگی زانوی شما باشد. در موارد دیگر ممکن است ارائه دهنده خدمات پزشکی شما روی کیست بیکر تمرکز کند. گزینه های جراحی برای کیست بیکر میتوانند شامل موارد زیر باشند:
- تخلیه کیست: ارائه دهنده مراقبتهای پزشکی شما میتواند مایعات را با استفاده از یک سوزن از کیست خارج کند.
- جراحی آرتروسکوپیک زانو: از این روش جراحی میتوان برای تشخیص و اصلاح آسیب دیدگی زانو استفاده کرد. در این روش جراح شما یک برش کوچک روی زانوی شما ایجاد میکند و از طریق آن دستگاهی که آرتروسکوپ نامیده میشود (یک ابزار انعطاف پذیر که دارای یک دوربین در انتهای آن است) را وارد زانو میکند. به این عمل اسکوپینگ زانو نیز گفته میشود.
- استئوتومی زانو: در این روش جراح شما بخشی از استخوان را برش میدهد تا آسیب دیدگی زانوی شما را اصلاح کند. این جراحی میتواند برای مبتلایان به زانو درد ناشی از آرتروز، یک گزینه درمانی باشد.
فرآیند بهبودی من پس از عمل جراحی زانو چگونه خواهد بود؟
مدت زمان بهبودی میتواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد. آنچه که یک فرد در دوره بهبودی پس از عمل جراحی زانو تجربه میکند، ممکن است دقیقاً مشابه همان چیزی نباشد که شما تجربه میکنید. برخی از نکاتی که باید در دوره بهبودی خود به خاطر داشته باشید، شامل موارد زیر هستند:
- اجتناب از انجام فعالیتهای سنگین.
- ثابت نگه داشتن زانو به مدت چند روز برای کاهش تورم یا دردی که ممکن است احساس کنید.
- مصرف کلیه داروهای مسکن و آنتی بیوتیک طبق دستورالعمل ارائه شده توسط پزشک
- مراجعه مجدد چند روز پس از عمل جراحی، برای قرار ملاقات با پزشک جهت پیگیری درمان.
- انجام فیزیوتراپی برای ادامه فرآیند تقویت زانو در صورتی که توسط ارائه دهنده خدمات پزشکی شما پیشنهاد شده باشد.
ممکن است پس از عمل جراحی کمی حساسیت یا احساس ضربان در زانوی خود را تجربه کنید. اگر پس از بهبودی کامل، این مشکل یا هرگونه درد دیگری ادامه پیدا کرد، بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید. شما باید بتوانید دو هفته پس از عمل جراحی رانندگی کنید. درباره انجام سایر فعالیتها و زمان انجام آنها با پزشک خود صحبت کنید.
آیا میتوان از ایجاد کیست بیکر جلوگیری کرد؟
بهترین راه برای پیشگیری از ایجاد کیست بیکر، جلوگیری از آسیب دیدگی زانو است. چند روش برای جلوگیری از وارد شدن آسیب به زانو عبارتند از:
- پوشیدن کفش مناسب
- استفاده از سینه کف پای خود برای چرخیدن به جای چرخاندن زانوها
- گرم کردن مناسب قبل از ورزش کردن و سرد کردن پس از آن
- توقف فعالیت به محض آسیب دیدگی زانو؛ گذاشتن یخ؛ استراحت کردن؛ پوشیدن بانداژ فشرده سازی مناسب و بالا نگه داشتن ناحیه آسیب دیده پس از وقوع صدمه.
درباره هرگونه آسیب دیدگی زانو با پزشک خود صحبت کنید تا اطمینان حاصل کنید که به درستی مراقبتهای پس از آسیب را انجام میدهید.