درد میگرن و سردرد تنشی مشابه است و طبیعتاً خفیف، متوسط یا شدید است. درد در هر نوع سردرد ممکن است در یک طرف سر یا در دو طرف سر باشد. تفاوت بین درد میگرن و سردرد این است که درد میگرن دارای کیفیت ضربان‌دار است و بسیاری از افراد گزارش می دهند که حتی فعالیت‌های فیزیکی جزئی (مانند بالا رفتن از یک پله) ممکن است درد آنها را بدتر کند. در مقابل، درد همراه با سردردهای تنشی بیشتر مزمن و پایدار است. هنگامی که شما احساس می کنید که یک نوار بسیار تنگ و ناراحت کننده در اطراف پیشانی شما قرار داده شده است، آن را یک نشانه سردرد تنشی بدانید.
سردرد چیست؟
سردرد را می‌توان به عنوان یکی از سه نوع طبقه بندی کرد: 1) اولیه 2) ثانویه و 3) نورالژی‌های جمجمه‌ای (به عنوان مثال، نورالژی سه قلو)، درد صورت و سایر سردردها. نمونه‌هایی از سردردهای شایع اولیه میگرن، تنشی و خوشه‌ای است. سردردهای ثانویه معمولاً نشانه‌ای از آسیب یا مشکل پزشکی دیگر است. انواع سردردهای ثانویه شامل “سردردهای بازگشتی” ناشی از استفاده بیش از حد از دارو، خماری، مننژیت و سردردهای پس از ضربه مغزی است.
میگرن یا نوع دیگری از سردرد
سردرد یکی از رایج‌ترین مشکلات مربوط به سلامتی است که پزشکان و سایر متخصصان مراقبت‌های بهداشتی آن را درمان می‌کنند. اگرچه بسیاری از افراد سردردهای متوسط تا شدید را “میگرن” توصیف می‌کنند، معیارهای خاصی برای شناسایی میگرن، سردرد تنشی و سایر انواع سردرد کمتر شایع وجود دارد.
پزشکان و سایر متخصصان بهداشت، بیشتر سردردها را برای بیمار دردناک، آزار دهنده یا حتی به طور موقت ناتوان کننده می‌دانند، اما خطر کمی ایجاد می‌کنند.
- سردرد تنشی که به آن سردرد نوع تنشی نیز می‌گویند، رایج‌ترین شکل سردرد است. بیشتر افراد در دوره‌ای از زندگی خود دچار سردرد تنشی شده‌اند.
- سردرد میگرنی یا درد میگرنی نیز شایع است، اما بسیار کمتر از سردرد تنشی رخ می‌دهد. درد همراه با سردرد میگرنی متفاوت از سردرد تنشی است و می‌تواند به شما در تعیین نوع سردرد کمک کند.
- سردرد خوشه‌ای، سردرد مزمن روزانه و سردرد ناشی از مصرف زیاد دارو بسیار کمتر از سردرد تنشی و میگرنی اتفاق می‌افتد.
سردردهای میگرنی تفاوت‌های قابل توجهی با سردردهای دیگر دارند که به پزشک کمک می‌کند تا تشخیص دهد به کدام نوع سردرد مبتلا هستید. همچنین انواع مختلفی از سردردهای میگرنی وجود دارد. میگرن همراه با اورا و میگرن بدون اورا شایع‌ترین هستند. اورا یک علامت عصبی مانند تغییرات بینایی، بی حسی، سوزن سوزن شدن یا حتی مشکل در گفتار است که مقدم بر شروع سردرد است.
اگرچه بسیاری از افراد بر این باورند که هر سردرد متوسط تا شدید میگرن است، اما معیارهای خاصی در مورد نوع درد و علائم همراه آن وجود دارد که منجر به تشخیص میگرن می‌شود. اگر دچار سردرد از نظر کیفیت یا شدت بسیار شدید (بدترین سردرد زندگی‌تان) نسبت به سردردهای معمول خود هستید، یا با علائم غیرمعمول همراه است یا با افزایش درجه حرارت همراه است، بلافاصله نیاز به ارزیابی پزشکی دارید.
علائم و نشانه‌هایی که شبیه میگرن است یا با آن تفاوت دارد
تنها شباهت میگرن و سردرد این است که هر دو باعث درد می‌شوند. سردرد ممکن است به تدریج یا ناگهانی بروز کند.
میگرن با سایر سردردها متفاوت است زیرا ممکن است علائمی از جمله موارد زیر ایجاد کند:
- حالت تهوع یا استفراغ
- حساسیت به نور، صدا یا بو
- بدتر شدن سردرد با فعالیت‌های فیزیکی جزئی
این علائم اغلب به عنوان یک حمله حاد میگرنی قلمداد می‌شوند.
سردردهای نوع تنشی ممکن است با حساسیت عضلات سر، گردن و شانه‌ها همراه باشند. اگر به این نوع سردرد مبتلا هستید، با فعالیت بدنی تغییری در دردتان ایجاد نمی‌شود و هیچ حساسیت مرتبط با نور، صدا یا بو وجود ندارد.
تفاوت علل بین میگرن و سردرد
پزشکان معتقدند که علت اصلی میگرن مربوط به تغییر جریان خون در مناطق خاصی از مغز است و تغییرات بعدی در رگ‌های خونی در آن منطقه ایجاد می‌شود. واکنش‌های شیمیایی ممکن است منجر به تورم و تحریک رگ‌های خونی شود (تصور می‌شود در کیفیت “ضربان” سردرد میگرنی موثر باشد).
علت خاص سردرد نوع تنشی ناشناخته است. پزشکان زمانی اعتقاد داشتند که تنش مزمن عضلانی عامل اصلی این عارضه است، اما اکنون به نظر می‌رسد ترکیب پیچیده‌تری از عواملی که در آن دخیل هستند وجود دارد.
تفاوت بین محرک‌های میگرن و سردرد
عوامل خاصی از عوامل شایع میگرن هستند، از جمله:
- غذاهایی مانند شراب قرمز، شکلات، کره بادام زمینی، لبنیات و مرکبات.
- نوسانات هورمونی مرتبط با چرخه قاعدگی یا بارداری.
- تغییرات آب و هوا
- بوهای خاص
- کمبود خواب
- گلوتن می‌تواند برای افرادی که بیماری سلیاک واقعی دارند، محرک میگرن باشد. اگر نگران این مسئله هستید، برای امتحان گلوتن را برای مدتی از رژیم غذایی خود حذف کنید.
علت سردرد نوع تنشی معمولاً مربوط به استرس و گرفتگی یا کشیدگی عضلات گردن یا پوست سر است.
تشخیص میگرن در مقابل سردرد
اگرچه هیچ آزمایش خاصی برای سردردهای میگرنی وجود ندارد، اما پزشک ممکن است آزمایشاتی را برای جلوگیری از سایر شرایط یا مشکلاتی که باعث ایجاد سردرد می‌شوند، تجویز کند. این ممکن است شامل آزمایش خون یا تصویربرداری مغزی مختلف مانند اسکن CAT یا MRI باشد. در موارد نادر، پزشک ممکن است برای جلوگیری از دلایل سردردهای شدید و جدی، بذل نخاعی را توصیه کند.
پزشکی که در زمینه درمان انواع سردردها تجربه دارد می‌تواند به شما در تشخیص نوع سردرد کمک کند. سردرد سینوسی (ناشی از عفونت سینوس یا رینیت آلرژیک) اغلب برخی علائم و نشانه‌های مشابه میگرن را دارد.
نظارت بر مدت زمان سردرد می‌تواند اطلاعات مهمی را در اختیار شما قرار دهد که می‌تواند به تشخیص نوع سردردی که تجربه می‌کنید کمک کند. سردردهای میگرنی ممکن است چند ساعت تا سه روز طول بکشد، در حالی که سردردهای تنشی ممکن است فقط 30 دقیقه طول بکشد یا تا یک هفته ادامه داشته باشد.
- برای کمک به شناسایی محرک‌هایی که منجر به شروع سردرد می‌شوند، به عنوان مثال، چرخه‌های قاعدگی برای خانم‌ها، درمان‌های هورمونی، یک دفترچه یادداشت سردرد داشته باشید.
- از زمان شروع سردرد، شدت درد، علائم همراه، مدت زمان سردرد و داروهای مصرفی خود را یادداشت کنید.
- اگر به نظر می‌رسد که علل مشخصی برای سردرد شما وجود ندارد، یک دفتر یادداشت رژیمی داشته باشید و از غذاها یا نوشیدنی‌هایی که یک روز قبل از سردرد مصرف کرده‌اید، برای شناسایی عوامل محرک احتمالی استفاده کنید.
تفاوت‌ها و شباهت‌ها بین درمان‌های میگرن و سردرد
سردردهای میگرنی و سردردهای تنشی می‌توانند به طور مکرر، حتی روزانه بروز کنند. اگر حداقل 15 روز در ماه سردرد داشته باشید، پزشک یا متخصص بهداشت پزشکی ممکن است داروهای روزانه را توصیه کند.
این داروها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- داروهای ضد افسردگی
- داروهای ضد تشنج
- بسته به سردرد زمینه‌ای، انواع خاصی از شل کننده‌های عضلات
- تزریق بوتاکس برای افراد مبتلا به سردرد میگرنی مزمن
بیمارانی که سردرد میگرنی را تجربه می‌کنند اغلب به مداخلات درمانی پاسخ بسیار خوبی می‌دهند و پیش شناخت نهایی آنها (که خوب است) با بیمارانی که دیگر انواع سردرد را تجربه می‌کنند تفاوتی ندارد.
اگرچه ممکن است درمان سردرد در خانه وسوسه انگیز باشد، اما استفاده مکرر از دارو می‌تواند منجر به وضعیتی شود که تحت عنوان سردرد ناشی از مصرف زیاد دارو شناخته می‌شود، حالتی که در آن سردردها تقریباً روزانه رخ می‌دهد.
اگر مرتبا سردرد دارید، مهم است که به دنبال ارزیابی و درمان مناسب باشید.
داروهای بدون نسخه
افراد می‌توانند سردردهای تنشی و میگرن خفیف را با داروهای بدون نسخه (OTC) درمان کنند. این داروها عبارتند از:
- مسکن‌ها. مسکن‌ها می‌توانند شامل استامینوفن و داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAID) مانند آسپرین و ایبوپروفن باشند.
- ملاتونین. ملاتونین می‌تواند به طور موثری از سردردهای میگرنی و خوشه‌ای جلوگیری کند. بهترین دوز ممکن است بسته به شرایط متفاوت باشد، بنابراین فرد باید در مورد استفاده از این روش درمانی با پزشک صحبت کند.
داروهای تجویزی با نسخه
علائم میگرن متوسط تا شدید ممکن است به درمان‌های بدون نسخه پاسخ ندهند. در این حالت، افراد ممکن است به داروهای تجویزی، از جمله موارد زیر نیاز داشته باشند:
- داروهای ضدتهوع، مانند مسدود کننده‌های بتا
- تریپتان‌ها مانند آلموترپتان (Axert) یا سوماتریپتان/ ناپروکسن (Treximet)
- آلکالوئیدهای ارگونین، مانند ارگوتامین (ارگومار)
افراد همچنین می‌توانند از داروهای تجویزی برای جلوگیری از میگرن در آینده استفاده کنند. نمونه‌هایی از این داروها عبارتند از:
- داروهای ضد صرع مانند توپیرامات (Topamax) یا والپروات (Depacon)
- داروهای ضد افسردگی
- تزریق سم بوتولینوم (A بوتاکس)
افرادی که سردردهای خود را با داروهای بدون نسخه یا داروی تجویز شده درمان می‌کنند، باید به یاد داشته باشند که دوز مصرفی پزشک یا سازنده را دنبال کنند.
استفاده بیش از حد از دارو می‌تواند باعث شود برخی از افراد دچار بیماری سردرد ناشی از مصرف بیش از حد دارو شوند.
سردرد ناشی از مصرف دارو بیش از حد زمانی اتفاق می‌افتد که فرد برای درمان سردرد اولیه بیش از حد دارو مصرف کند. در نتیجه، آنها نوع جدیدی از سردرد را تجربه می‌کنند یا علائم بدتری از سردرد قبلی خود را تجربه می‌کنند.
پیشگیری‌های غیر دارویی
برخی از عوامل سبک زندگی همچنین ممکن است به جلوگیری از بروز میگرن و برخی از انواع سردرد کمک کنند. این عوامل عبارتند از:
- ورزش منظم
- ایجاد تغییرات در رژیم غذایی که غذاهای محرک را حذف می‌کند.
- استفاده از تکنیک‌های آرام سازی، مانند تنفس عمیق و مدیتیشن
- یادگیری تکنیک‌های مدیریت استرس
غذاها
برخی از افراد مبتلا به میگرن مکرر دریافتند که اجتناب از خوردن برخی غذاهای محرک می‌تواند به کاهش برخی از سردردهای آنها کمک کند. برای سایرین، مصرف محصولات سرشار از منیزیم، ریبوفلاوین و اسیدهای چرب امگا 3 اسفناج، غلات کامل یا نان‌های غنی شده، بادام، ماهی قزل آلا به کاهش میگرن کمک می‌کند.
داروهای خانگی و اسانس‌های روغنی
اسانس‌های روغنی یک داروی خانگی است که برای درمان میگرن و انواع دیگر سردرد استفاده می‌شود. برخی از افراد از روغن اسطوخودوس و روغن نعناع به عنوان رایحه درمانی استفاده می‌کنند. حتی می‌توانید روغن‌ها را به پوست سر خود بمالید. سایر درمان‌های خانگی شامل روغن ریحان، بابونه‌ی زرد، گیاه گندم سیاه و بذر کتان است. قبل از استفاده از هرگونه درمان خانگی با پزشک خود مشورت کنید.
